شب یلدا از گذشته تا کنون
شب یلدا از گذشته تا کنون:
((شب یلدا ، جشن یلدا ، جشن ، میوه))
شب یلدا چیست ؟
آخرین شب پاییز را سال های بسیار طولانی است که در کشور ایران با عنوان شب یلدا به عنوان طولانی ترین و تاریک ترین شبی که در کل سال وجود دارد جشن می گیرند . تا سیاهی و تاریکی نتواند بر قلب و دل مردم نفوذ کند . و باعث ناراحتی و اندوه آنها شود . جشن شب یلدا به عنوان جشنی برای از یاد بردن نبود خورشید است . و باعث می شود تا افراد با در کنارهم بودن تا صبح و روشنایی هوا و سرگرمی های مختلف نگذارند تاریکی روحیه آنها را ضعیف کند .
در زمان قدیم اجداد اقوام ایرانی رسم کردند . که برای جشن یلدا مردم تا صبح گرد آتش در کنارهم باشند و به پای کوپی بپردازند . همچنین با میوه های رنگارنگی همچون انار ، سیب ، خرمالو ، هنوانه و… به پذیرانی از خود و دیگران بپردازند .
درست است که امروزه به دلیل مشغله های فراوانی که افراد در زندگی های خود دارند . و زندگی ماشینی که هر روز بیشتر از دیروز جهان را فرا می گیرد . فاصله مردم چه در ایران چه در کشور های دیگر با آداب و رسوم کشور خود فاصله می گیرد . و مردم کم کم سنت ها و آیین های خود به فراموشی می سپارند .
اما بازهم می توان گفت شب یلدا یکی از روم هایی است . که مردم با تمامی دغدغه ها و مشکلات خود آن را سرپا و پایدار نگه داشته اند . تا بتوانند در این شب نمایانگر جلوه هایی از سنت های ویژه کشور خود باشند .
جشن یلدا :
در جشن یلدا مردم ثابت می کنند که به سنت های قدیمی کشور خود احترام می گذارند و آنها را با وجود هر چیزی به جای می آورند . مردم در جشن یلدا با دور هم جمع شدن و شب نشینی در کنار اعضای خانواده و قوم و خویش های دیگر خود نه تنها به آداب و رسوم کشور خود ارزش می دهند . و آنها را پایدار و ثابت نگه می دارند . بلکه رابطه خود را با قوم و خویش و اقوام خود بهتر می کنند . و باعث ایجاد صمیمیت و مهربانی بین اعضای خانواده می شوند .
در جشن یلدا افرادی که دور هم جمع می شود با خوردن آجیل ، خوردن هندوانه ، خوردن انار ، خوردن انواع شیرینی ها و میوه های گوناگون به آیین شب یلدا احترام گذاشته و نماد هایی از برکت ، تندرستی ، سلامتی ، فراوانی و شادکامی را در زندگی خود زنده نگه میدارند .
از رسوم متفاوت شب یلدا می توان به گرفتن فال از کتاب حافظ ، آینده گویی از روی شکستن گردو برای پر بودن یا پوچ بودن آن ، داستان سرایی های متفاوتی که بزرگان فامیل و جمع مثل پدر بزرگ و مادر بزرگ انجام می دهند . مثل گویی های متفاوت از طرف اعضای جمع و… اشاره کرد . این کارها باعث می شود تا کوچک ترهای جمع و زرگ تر های جمع برای حضور در جشن ذوق داشته باشند .و با روشن کردن چراغ و نور در سرتاسر محل جشن تمام شب را در کنارهم می گذارانند و نمی گذارند تا شیطان بتواند فرصت خوبی برای تباهی پیدا کند .
شب یلدا و نجوم :
اگر بخواهیم شب یلدا را از نگاه نجوم توصیف کنیم موضوع کمی متفاوت و جالب به نظر می رسد . دقت کنید جشن یلدا در بلند ترین شب در کل سال یعنی شب یلدا اتفاق می افتد . و پس از گذراندن این شب در منطقه نیم کره شمالی انقلاب زمستانی اتفاق می افتد که بلند ترین روز ها را برای این منطقه به ارمغان می آورد . از نظر ساعت و تاریخ دقیق از نجوم یلدا به هنگام غروب افتاب در 30 آذر تا هنگام ظلوع خورشید در 1 دی که به عنوان اولین روز در فصل زمستان شناخته شده است .
گفته می شود . بعضی از افراد برای استفاده از واژه چهله تصور دارند که این شب چهل روز ادامه دارد . اما این تصور خنده دار و کاملا اشتباه است . زیرا جهله تنها یک واژه است که به معنی طولانی بودن یک بازه زمانی است . که نسبت به دیگر بازه های زمانی بسیار طولانی تر اعلام شده است .
البته واژه چله به عنوان چهل روز نیز برای عنوان های دیگری به کار گرفته می شود . برای اجداد ایرانیان با توجه به گردش خورشید و تغییر فصل های مختلف ، بلندی و کوتاهی روزها و شب ها ، محل قرار گیری ستارگان توانستند زمستان را به دو دسته تقسیم کنند .
(چهله بزرگ ، چهله کوچک ) چهله بزرگ به چهل روز اول زمستان دقیقا یک روز بعد از شب چهله تا 10 بهمن گفته می شود . و چهله کوچک به باقی فصل زمستان که مقدار سردی هوا نسبت به جهله اول کاهش پیدا می کند گفته می شود . یعنی بازه زمانی 10 بهمن تا 20 اسفند که سرما روز به روز نسبت به قبل کاهش پیدا می کند .
پیشینه ای برای شب یلدا :
واژه بلدا برای این شب برگرفته شده از معنای زایش یا تولد است . ایرانیان قدیم تصور داشتند نمادی از اهریمن و شیطان است . و 30 دی نیز تاریک ترین شب در تمام سال و طولانی برین تاریکی برای تمام سال است . به همین دلیل از دید ایرانیان قدیم در این شب تاریکی اهریمن و شیاطین بسیار بیشتر می شود . این موضوع باعث شده بود تا در ایران قدیم این شب به عنوان یک شب نحش شناخته شود .
به همین دلیل در ابتدا مردم در این شب برای به وجود آوردن روشنایی و دوری از تاریکی اهریمن آتش های بزرگ به پا می داشتند . زیرا اهریمن با دیدن نور اتش در این تاریکی فرار می کرد و نابود می شد . و مردم می توانستند از دست اهریمن و شیطان راهی و تاریکی این شب طولانی نجات پیدا کنند . پس از گدشت زمان کم کم رسم شد که در این شب با روشن کردن آتش مردم دور همدیگر جمع شوند و با خوردن نوشیدنی با شادی در کنار یکدیگر و پایکوبی این شب را بگذرانند . هر چه زمان می گذشت مردم نسبت به این شب بیشتر علاقه پیدا می کردند .
به صورتی کم کم در این شب به گفتوگوی های طولانی همراه با خوردن انواع میوه با هم می پرداختند .در این شب از تمامی میوه های تازه فصل برای پذیرایی استفاده می شود . همچنین حتی از میوه هایی که به صورت تازه در آم تاریخ وجود نداشت در هنگام خود برای شب یلدا خشک کرده . و از آنها استفاده می کردند .
آیین نامه شب یلدا :
پس از مدتی با رواج جشن گرفتن برای این شب بزرگان آیین نامه ای برای این شب فرا خوندند . در این آیین نامه ویژگی هایی همچون چشن و سرور گرفتن ، استفاده از آلات و ادوات مختلف برای نواختن موسیقی ، دعا و نیایش هایی مانند آتشدان ، بخوردان ، عطردان ، خوردن انواع فرآورده های فصل ، خوردن انواع خوراکی ها به شب یلدا داده شد . و تا به امروز سال هاست که ایرانیان به آیین نامه برای شب یلدا احترام گذاشته .و آن را به پا داشته اند .
درست است که امروزه مراسم هایی مانند عطردان ، بخوردان ، آتشدان در بین جشن ها اجرا نمی شود یا اگر هم اجرا شود با درصد پایینی برخوردار است . اما مردم هر ساله در کنارهم جمع می شوند . و در کنار یکدیگر و اعضای خانواده خود شب یلدا را با سرگرمی های فراوان و خوراکی های بسیار جشن می گیرند .
زایش مهر :
شب یلدا از قدیم تا به امروزه پابرجا باقی مانده اما بسیاری از آداب و رسوم او نیز تغییر کرده . با این وجود دوست دارم تا از عقاید و باور های مردم گذشته درباره جشن یلدا و شب یلدا اطلاعات زیادی داشته باشید . و با آداب و رسوم و آیین نامه های کشور خود آشنا باشید .
لازم به ذکر است بدانید . که شب یلدا بر باور مردم قدیم ایران شبی است . که فردای آن با طلوع خورشید روزها بسیار طولانی می شوند . و تابش نور خورشید در طول روز به عنوان تابش نور ایزدی برای دوری ناراحتی و اندوه از مردم افزایش می یابد .
با توجه بر این باور که شب یلدا طولانی ترین شب سال و فرصتی برای اهریمن است . و فردا آن با طلوع خورشید طولانی ترین روز رقم زده می شود . روز آخر پاییز و اول زمستان را زایش خورشید یا زایش مهر خوانده می شود .
به همین دلیل است که در دین زرتشت ماه دی را یعنی دهمین ماه سال را با نام آفریننده نام گذاری کرده اند و می گفتند که ماه دی به عنوان ماه تولد خورشید شناخته شده است .
بد نیست بدانید که کریسمس در دین مسیحیان نیز دقیقا در همین اعتقاد ریشه دارد . تصور داشته باشید در فرهنگ اوستایی سال ها با فصل سر شروع می شوند . و مفهوم سال در مفهوم واژه یرد معنا می شود . در نهایت می توان گفت واژه سرد به معنای بشارت پیروزی اورمزد بر اهریمن است که در پیروزی روشنی بر تاریکی معنا می شود .
میلاد اکبر و خور روز:
ابوریحان بیرونی شب یلدا را به عنوان میلاد اکبر نام گذاری کرده است . این عالم بزرگ این عنوان را با نام میلاد اکبر برای میلاد خورشید یا همان تولد خورشید داده است . به صورتی که در کتاب خود یعنی کتاب آثار باقیه بیرونی گفته است . که در ماه دی از اولین روز دی با عنوان خور نامیده شده است . به صورتی که در قانون مسعودی که در موزه بریتانیا وجود دارد این روز با عنوان خره روز نام گذاری شده است . البته این نکته نیز وجود دارد . که در بسیاری از منابع دیگر به جز قانون مسعودی که در بریتانیا موجود است . این روز خرم روز نیز نام گذاری شده است .
فردوسی نیز شب یلدا را در منابع خود با نام خور روز آورده است و جشن یلدا را به شاهان پیشدادی ایران در زمان قدیم با همان عنوان خور روز پیشنهاد داده است .
آداب و رسوم شب یلدا :
در زمان قدیم ایرانیان تمامی طول شب یلدا را تا اینکه خورشید نور خود را دوباره از دامنه کوه های البرز به نمایش بگذارد و بدمد به انتظار می نشستند . حتی برخی از این افراد برای حفظ آداب و رسوم این شب و دوری از اهریمن در مهرابه های مختلف(( یعنی همان نیایشگاه هایی که برای پیروان آیین مهر وجود دارند .)) شروع به دعا و راز و نیاز و نیایش می کردند و تمام شب را در این حال می گذراندند . تا بتوانند از خداوند بخواهند که اهریمن در این شب شکست بخورد . و مهر پیروز شود .
همچنین این افراد برای نجات از اهریمن در این شب دعایی را با نام دعای نی ید می خواندند که امروزه با نام دعای شکرانه نعمت در بین مردم شناخته می شود . این دعا باعث می شد تا مردم بابت چیز هایی که دارند از خدا به این واسطه تشکر کنند . و در این صورت روی خود را بلند کنند و در بین شکر گذاری و نیایش های خود برای دوری شیطان از خداوند درخواست کنند .
پس از گذشت این شب ، روز یلدا یعنی یکم دی ماه را با نام خور روز یعنی همان روز خورشید یا دی گان می خواندند . در این روز مردم به استراحت می پرداختند . و تمامی شهر ها در این روز به صورت عمومی تعطیل بوده است . همچنین لازم به ذکر است بدانید خرمدینان شب یلدا را با نام خرم روز یا خره روز اعلام کرده اند . و از آن یاد می کنند .
خور روز :
شب یلدا را با نام خور روز در ایران باستان شبی برای برابری انسان ها می دانستند . زیرا در ایران باستان برای نمایانگر بودن برابری انسان ها تمامی افراد حتی پادشاه ها لباس های ساده و سفید رنگ می پوشیدند و حتی پادشاهان یا دیگر افراد رده بالا در جامعه هیچگونه حق دستور دادن به دیگر افراد را نداشتند . و تمامی کارها در این روز به صورت داوطلابانه انجام می شده یعنی تمامی افراد یا خودشان کارهای خودشان را انجام می دادند . یا برای انجام کار های گروهی به صورت داوطلبانه عمل می کردند .
یکی دیگر از رسوم این روز ممنوع بودن کشتن و خونریزی انواع گوسفند ها ، مرغ ها بوده است . حتی می توان یکی از مهم ترین نقاط این روز را را می توان منع بودن جنگ دانست . تصور داشته باشید . اگر یک جنگ بزرگ رخ داده می شد . در این روز به صورت اجباری هر دو طرف مجبور به صلح کوتاه مدت بودند . و نیرو ها سریعا به صورت موقت خونریزی را متوقف می کردند . تا بتوانند به این روز احترام بگذارند . اما نکته مهم تر این است که بسیاری از جنگ هایی که در اثر احترام به این روز جنگ را متوقف کرده اند . در نهایت صلح کرده و توانستند جنگ را برای همیشه پایان داده . و به صلحی همیشگی و صفایی همیشگی رسیده اند .
مقرراتی از آیین مهر :
1 ــ جلوگیری از خطا :
آیین مهر در شب یلدا هر گونه جرم یا بدی کوچکی که انجام می شد را بسیار یزرگ می دانست و آن کار کوچک را گناهی بزرگ می شمرد . به همین دلیل بیشتر مردم در این روز دست از کارهای خود می کشیدند تا حتی احیانا مرتکب خطایی نشوند که در برابر آیین مهر مرتکب جرم قرار بگیرند .
2 ــ کاشت درخت سرو :
از دیگر قوانین آیین مهر می توان به کاشتن درخت سرو اشاره کرد . سرو که مظهری برای استقامت و ایستادگی است . به عنوان قدرتی در برابر تاریکی و سرما در این شب شناخته شده است . به همین دلیل مردم در این شب در کنار درخت های سرو می ایستادند . و همگی عهد می کردند . که تا سال دیگر شب یلدا هنگام یک درخت سرو بر زمین های این جهان اضافه کرده باشند .
3 ــ یکسان بودن مردم :
یکی از قوانین آیین مهر درباره پادشاهان صدق می کرد . پادشاه ها باید در شب یلدا تاج پادشاهی خود را سر خود بر می داشتند ، به تخت پادشاهی خود بی تفاوت می شدند . و در صبح دی ماه با یک لباس سفید رنگ بسیار ساده بدون تاج خود به صحرا می رفتند . و بر روی یک فرش سفید که بر زمین صحرا انداخته شده بود می نشستند . در همین حال تمامی روز درباران ، خدمتکاران ، نگهبانان و برده های کاخ پادشاهی در سطح شهر ازاد شده و برای خود مانند دیگر افراد جامعه زندگی می کردند .
گویا این روز را باید روز ازادی نام گذاری می کردند . زیرا در این روز رئیس ها ، خدمتکاران ، پادشاهان ، برده ها ، همگی این افراد از سطح برخوردار بودند .و به یک شکل زندگی می کردند . در نهایت شب که امروزه شب یلدا نام گرفته و در آن زمان خور روز نام داشت . مردم به دور همدیگر گرد آمده و با همان لباس های ساده و یکسان خود شروع به خوردن میوه های متفاوت ، حشکبار و تنقلات می کردند . تا شب جای خود را با بشارت نور عوض کند .
آداب و رسوم شب یلدا :
تمامی مطالبی که تا به اینجا درج شد درباره شب یلدا برای زمان های بسیار قدیم بود . زمان هایی که این شب حتی با نام شب یلدا و جشن یلدا نیز یاد نمیشد . اما امروزه با گذشت زمان و تغییر فرهنگ ها و باور های مردم در این دوره این آداب و رسوم با گذشته بسیار تفوت کرده است . به صورتی که تنها یادگاران کوچکی از زمان قدیم در این شب باقی مانده . و مردم برای حفظ این سنت فرهنگ خود را در بین این جشن جای داده اند .
از آدابو رسوم شب یلدا با فرهنگ امروزی می توان به موارد زیر اشاره کرد :
خواندن فال حافظ و شاهنامه خوانی :
یکی از رسوم های بی نظیر و با اصالت فراوان شب یلدا دقیقا خواندن فال حافظ و شاهنامه خوانی است . همچنین از رسم و رسوماتی همچون گرفتن فال حافظ می توان به شاهنامه خوانی و قصه گویی نیز اشاره کرد . شاهنامه خوانی و قصه گویی در بیشتر مواقع توسط بزرگان فامیل برای اعضای خانواده و بیشتر بچه ها صورت می گیرد . در زمانی نه چندان دور اعضای خانواده به دور کرسی در شب یلدا می نشستند و بزرگ فامیل برای احرای رسومات شب یلدا برای اعضای خانواده شاهنامه یا قصه می خواند .
این کار باعث می شود تا کودکانی که در آن جمع ها قرار دارند . نسبت برای بزرگسالی خود خاطرات شیرینی در کنار خانواده پر از عشق ، مهر ، محبت داشته باشند .
البته درست است که رسم ها و آداب دیگر شب یلدا برای جشن یلدا جز میراث فرهنگی چند هزار ساله برای شب یلدا است . و رسم شب یلدا حدود چند سده است که وارد شده . و نسبت به دیگر رسوم شب یلدا از تاریخچه کمتری برخوردار است . اما می توان گفت گرفتن فال حافظ برای اعضای جمعی که در کنار هم جمع شده اند یکی از بهترین و پرطرفدارترین رسم ها است .
خوردن میوه در شب یلدا :
میوه های شب یلدا میوه های بسیار زیادی برای همان فصل هستند . که با وجود خود در جشن یلدا رنگ و طعم و مزه خوب را می آوردند . بسیاری از افراد هستند . که برای خوردن این میوه های لذیذ و خوش آب و رنگ در کنار خانواده ، عزیزان و همبستگان خود شور و شوق فراوان دارند . و بسیار انتظار می کشند . از میوه هایی که در شب یلدا مورد استفاده قرار می گیرند . می توان به هنوانه ، انار ، خرمالو و… در مطلب زیر به آن درج شده اند . اشاره کرد :
-
هندوانه :
هندوانه را می توان یکی از قدیمی ترین میوه هایی دانست که در شب یلدا مورد استفاده قرار می گرفته است . هنگامی که به هندوانه فکر می کنیم . یاد گرمای موجود در تابستان ، حرارت و نور فراوان خورشید در ذهن و دل ما تازه می شود . به همین دلیل قدیمیان می گفته اند . که اگر بتوانید در شب یلدا در کنار همراهان و خانواده خود مقداری هندوانه بخورید . در سراسر زمستان تمامی بیماری ها از شما دور می شوند و سرما نمی تواند بر شما غلبه کند .
مسلما این تنها یک باور بوده که قدیمی ها به آن اعتقاد داشتند . اما از نظر علمی هندوانه دارای مقادیر زیادی از ویتامین A و B و C است . و خواص هندوانه می تواند بر این باور برای بازه زمانی کوتاه مهر واقعیت بزند . هندوانه علاوه بر خواص گفته شده می تواند به درمان سنگ کلیه ، تقویت سیستم ایمنی بدن ، سلامت قلب ، پیشگیری از سرماخوردگی ، دیابت ، درمان زخم معده ، سلامت چشم ها و… کمک بکند .
در شب یلدا هندوانه را قاچ های مدور میزنند . تا بتواند خود را مانند خورشید نشان دهد . و باعث شود تا افراد به یاد بیاورند که خورشید باعث گرما و فرونشاندن عطش است . و بازهم با وجود تمام تاریکی ها اثرات خودش را در بین این شب باقی نهاده است . بازخواهد گشت .
هندوانه علاوه بر تمام مواردی که برای وجودش سر سفره جشن یلدا گفته شد . می توان گفت به عنوان یک زینت بخش برای سفره شب یلدا به حساب می آید . چرا که خانم های خوش سلیقه ایرانی میتوانند این میوه را به شکل های مختلف و اشکال بسیار زیبا درآورده . و بر سر سفره جشن یلدا خود قرار دهند .
-
انار :
انار را در سفره های شب یلدا به عنوان اصلی ترین میوه یاد می کنند . زیرا این میوه برای شب یلدا نمادی از شادی ، زندگی ، تولد دوباره و زایش است . و باعث روحیه سفره جشن یلدا در شب یلدا خواهد بود . به همین دلیل وجود این میوه هر چند کم بر سر سفره جشن یلدا الزامی است .
از نظر علمی این میوه یک میوه خون ساز است .که می تواند برای کسانی که حالت های نظیر رنگ پریدگی و ضعیف بودن دارند . به عنوان یک دارو مورد استفاده قرار بگیرد . همچنین انار می تواند سیستم دفاعی بدن را برای مقابله با سرما مقاوم و تقویت کند .و باعث بالا رفتن انرژی در هرکسی که از انار به عنوان میوه مورد علاقه اش استفاده بالا دارد شود . همچنین علاوه بر تمامی این نکات علمی درباره انار . انار می تواند باعث شود تا افراد دارای پوستی زیبا و شاداب باشند .
هنگامی که به تمامی این نکات علمی درباره انار توجه می کنیم . می فهمیم که باور قدیمی درباره اینکه انار به عنوان نمادی از زایش دوباره ، تولدی دوباره و شادی می دانستند کاملا درست است .و جای شکی در آن نیست .
انار را به عنوان یک میوه پاییزی می توان جزئی از مفید ترین میوه های موجود با دانه های یاقوتی و سرخ رنگ دانست . که به میوه بهشتی نیز شهرت دارد . این میوه نیز می توانند در موارد زیادی از بیماری ها همچون تقویت سیستم ایمنی بدن ، بهبود هضم غذا ، سلامت قلب ، کاهش قند ، فشار خون ، کاهش کروسترول ، درمان کم خونی و… کمک کند .
همچنین این میوه را نیز برای سفره آرایی مانند هندوانه یک میوه عالی به شمار می آید . که میتواند با رنگ سرخ خود نمای خوبی را برای سفره شما رقم بزند .
-
کدو حلوایی :
کدو حلوایی را می توان یکی از خوراکی های بسیار بسیار خوشمزه شب یلدا دانست . که دارای یک طعم بسیار منحصر به فرد و عالی است . این میوه منحصر به فرد معمولا تنها برای شب یلدا مورد استفاده قرار می گیرد . و دارای رنگ نارنجی و یک ظاهر دوست داشتنی و عالی است . به صورتی که حضور یک کدو حلوایی می تواند لطف خاصی را به سفره جشن یلدا شما ببخشد .
درست است که این میوه را نمی توان مانند میوه های دیگر برای سفره جشن یلدا معروف دانست اما بسیاری از خانواده هستند . که از این میوه با توجه به ذائقه های خاص خود استفاده می کنند . برای مثال بعضی از افراد این میوه را به صورت پخته بر سر سفره خود قرار می دهند . و برخی دیگر این میوه را به شکل کیک حلوایی یا آش کدو یا حتی خورش کدو بر روی سفره قرار می دهند ..
کدو حلوایی نیز مانند دیگر میوه های جشن یلدا دارای خواص بسیار ویژه ای است . که می توان از آنها به بهبود هضم ، سرماخوردگی ، رفع یبوست ، سلامت کبد ، تقویت بینایی ، پیشگیری از انواع بیماری های ویروسی ، سلامت قلب و حتی درمان روماتیسم های مفصلی اشاره کرد .
درست است که کدو حلوایی در فرهنگ کشور های دیگر نمادی از هالویین است . اما به نظر من برای قرار دادن کدو حلوایی بر سفره شب یلدای خود باید از تزئینات و طرح های سنتی و ایرانی برای آن استفاده کنید . زیرا شما در حال اجرای سنت های ایرانی هستید .
-
لبو :
لبو یا چغندر قرمز را می توان از میوه های تازه وارد برای شب یلدا معرفی کرد . این میوه خوشمزه ، شیرین و سرخ رنگ مانند انار می تواند نمادی از یلدا را با رنگ سرخ به خود اختصاص بدهد . البته این میوه با توجه به ذائقه افراد مختلف در سفره ها مورد استفاده قرار می گیرد . اما به صورت کلی می توان گفت لبو به صورت داغ و پخته شده امروزه برای جشن یلدا از طرفداران خاص خودش برخوردار است .
این میوه نیز مانند تمامی میوه های دیگر از خواص بی نظیر و خواص خودش نظیر کاهش فشار خون ، سلامت قلب ، پیشگیری از سرماخوردگی ، درمان سرماخوردگی ، درمان کم خونی ، سلامت دستگاه گوارش ، پیشگیری از پوکی استخوان ها و… برخوردار است .
-
بقیه میوه های جشن یلدا :
از سایر میوه هایی که در جشن یلدا برای مردم متفاوت مورد استفاده قرار می گیرند . می توان به میوه هایی نظیر خرمالو ، پرتقال ، نارنگی ، سیب ، کیوی ، ازگیل اشاره کرد . که به عنوان میوه های فصل پاییز و زمستان به چشم می آیند . و مورد استفاده قرار می گیرند .
و می توان گفت تمامی این میوه هایی که گفته شد برای سلامت بدن از نقش ویژه ای برخوردار هستند .و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن در فصل سرما می شوند .
خوردن اجیل برای شب یلدا :
خوردن اجیل در جشن یلدا برای شب یلدا به عنوان یک سنت از قدیم و ایام وجود داشته است . اجیل شب یلدا تشکیل شده از پسته ، فندق ، گردو ، بادام است . اما امروزه مردم اجیل شب یلدا را به سلیقه شخصی خود می خرند . و مخلوط می کنند . به صورتی که در بعضی اوقات می توانند کشمش ، نخود ، تخمه ، بادام هندی و مواردی دیگری از اجیل را به آن اضافه کنند .
از نظر علمی اجیل چه در شب یلدا چه غیره سرشار از کالری و ویتامین و مواد معدنی است . تصور داشته باشید . که سما گردو ، پسته ، فندق و… را در کنارهمدیگر به مصرف برسانید . خوب مسلما این همه کالری ، ویتامین و مواد معدنی می تواند از پوست شما محافظت کرده و نگذارد که پوست شما کوچک ترین آسیبی ببیند یا خراب شود . همچنین از خواص دیگر این نوع اجیل ها می توان به جلوگیری از ریزش مو ، جلوگیری از افسردگی ، جلوگیری از ضعیف شدن چشم و بینایی ، اشاره داشت .
البته باید توجه داشته باشید . که مصرف بالای تمامی این اجیل ها نه تنها باعث خواص بالا می شوند بلکه باعث اضافه وزن و چاقی شما نیز می شوند . پس اگر از چاقی زیاد خوشتان نمی آید در مصرف اجیل میانه رو باشید . نه زیاده رو .
خوردن میوه خشک :
خوردن میوه خشک در شب یلدا از رسوماتی است . که امروزه تمامی خانوارهای موجود که جشن یلدا می گیرند . انجام نمی دهند . بلکه تعدادی از آنها خوردن میوه خشک را برای شب یلدا جز رسوم خود می دانند . البته این نکته قابل توجه است که خوردن میوه خشک جز رسومات قدیمی سب یلدا بوده است . و تنها امروز مورد توجه قرار نمیگیرد . وگرنه در زمان قدیم سفره جشن یلدا سفره متیزد به معنی سفره ای برای میوه های تر و میوه های خشک نام داشت . که اجیل نیز از لوازم پذیرایی برای جشن یلدا مورد استفاده قرار می گرفت .
انگیزه پایدار ماندن شب یلدا :
1 ــقدمت بالای جشن یلدا :
قدمت شب یلدا یکی از مهم ترین دلایلی است که می توان بخاطر آن انگیزه بزرگی برای پایدار نگه داشتن جشن یلدا داشت . تصور داشته باشید . رسوم شب یلدا و گرفتن جشن بلدا به زمان قبل از دین زرتشت در ایرانی ها و آریایی ها بازمیگردد . به صورتی که ایرانی ها و آریایی ها در زمان زرتشت شب یلدا شب زایش مهر یعنی زایش خورشید می دانستند . خوب مسلما هنگامی که از دوران زرتشت تا به امروزه مردم این رسم را حفظ کرده اند . باید از امروز تا ابد نیز پایدار بماند .
2 ــ طولانی تر بودن شب یلدا :
از مهم ترین دلایل پایدار نگه داشتن شب یلدا و جشن گرفتن برای شب یلدا می توان به این موضوع که این شب به عنوان طولانی ترین شب در سال معرفی شده است اشاره کرد . همچنین این شب را تاریک ترین و طولانی ترین تاریکی در کل سال می دانند . که نشانه از اهریمن در این شب است . از فردا صبح اهریمن دور می شود . پس چرا نباید مردم در کنارهم جشن بگریند ؟
3 ــ یک پارچه کردن تمام ایران :
یکی از دلایل نگه داری و پایدار ماندن این شب ، وجود جشن یلدا برای تمامی قوم های موجود در ایران است . تصور داشته باشید تمامی قوم های موجود قبیل از فارس ، کرد ، ترک ، بلوچ ، لر ، عرب و… به شب نشینی و جشن یلدا می پردازند . تا بتوانند در این شب زیبا در کنار خانواده خود شاد و خوشحال به مهرورزی به اعضای خانواده خود ، هم نشینی در کنار یکدیگر ، پاسداشت فرهنگ قدیم کشور خود ، پاسداشت سنت های باقی مانده از گذشته ، پایداری دوستی و صداقت خود با اقوام و دوستان بپردازند .
4 ــ خاص بودن این شب :
مردم در این شب کارهایی را کنارهم انجام می دهند که شاید در تمام طول سال وقت نکند این کارها را در کنار یکدیگر انجام بدهند . برای مثال تصور داشته باشید . چند بار در طول سال انکان دارد شما در کنار خانواده خود ، همکاران ، عزیزان و دوستان خود به گفتوگو تا صبح ، شب بیداری ، کنارهم بودن ، چشم داشتن به فردایی روشن ، نیایش کردن در کنارهم دیگر ، آرزو کردن ، انار خوردن ، خافظ خواندن ، میوه و اجیل خوردن ، قصه گفتن در کنارهم و… می پردازید ؟
خوب مسلما جواب شما نیز تعداد روزهای بسیار کمی شاید یک روز شاید دو روز شاید هم هیچگاه است . پی همه افراد برای اینکه بتوانند هر سال حداقل یک روز اینگونه را در کنارهم تجربه کنند . این شب را پایدار نگه می دارند .
5 ــ پایان برداشت محصولات :
در زمان قدیم یکی از دلایلی که مردم به شب یلدا احترام می گذاشتند . پایان برداشت محصولات بود . و مردم گویا برای پایان برداشت این محصولات نیز جشن می گرفتند . تصور داشته باشید جامعه کشاوری این شب را با عنوان شبی برای شروع فصل استراحت خود می داند .
در زمان قدیم در این روز پادشاه با دهقان های و بزرگ های جامعه کشاورزی جشن می گرفتند .و همراه با پهن کردن سفره ای زیبا از این افراد برای زحماتی که برای زمین های کشاورزی .و کارهایی که برای قوام دنیا انجام داده بودند . تشکر می کردند .
6 ــ گزارش شب یلدا :
گزارش شب یلدا را برای چگونگی برگزاری جشن یلدا در مناطق مختلف یکی از قدیمی ترین عادت ها و سنت های ایرانیان است . به صورتی که می توان گفت ایرانی ها برای اینکه بتوانند تنها بعد ها در خاطرات خود با کودکانشان خاطره های خوب و زیبایی از شب یلدا بر جای بگذارند . انگیزه فراوانی به پایداری جشن یلدا نشان می دهند .
7 ــ تبریک شب یلدا :
تبریک شب یلدا سال هاست باعث شده تا بسیاری از کدورت ها بین دوستان ، اقوام ، آشناها کنار گذاشته شود .و این شب بهانه ای برای تبریک گفتن بهم و به یاد هم بودن باشد . گویا این شب نهاده شده تا امروزه مردم در بین شلوغی روزهای خود بازهم حداقل سالی یک بار به یاد عزیزان خود باشند . و با تیریک گفتن خود دل آنها را شاد کنند . به همین دلیل مردم برای آمدن بلدا بسیار انگیزه دارند تا دلیلی برای تماس یا ارتباط با دوستان و آشنایان خود داشته باشند .
اگر شما نیز برای پایدار بودن یلدا این انگیزه را دارید اما نمی دانید که چگونه باید تبریک بگویید . می توانید از موارد زیر برای تبریک گویی استفاده کنید .
نمونه هایی از تبریک شب یلدا برای شما :
- هندوانه رویاهایتان شیرین
انار موفقیت هایتان پر دانه
پسته خاطراتتان خندان
قصه ی زندگیتان خوش
عمرتان چون یلدا بلند باد یلدا مبارک
- هرچه از روشنی و سرخی داریم برداریم
کنار هم بنشینیم
و بگذاریم که دوستی ها سدی باشند در برابر تاریکی ها
یلدایتان رویایی
روزهایتان پر فروغ
- یلداست ، بگذاریم هرچه تاریکی است
هرچه سرما است ، هرچه خستگی است تا سحر از وجودمان رخت ببندد
امشب بیداری را پاس داریم تا فردایی روشن راهی دراز باقیست
یلدا مبارک.
(( این مقاله را صبح یلدا سال 1399 نوشتم . تا بتوانم در تمامی یلداهای شما دوستان شریک باشم . امیدوارم همیشه در کنار خانواده خود شاد و خرم موفقیت هایتان را سپری کنید . با آرزوی موفقیت برای شما عزیزان . ))
http://https://sepante.com/mag/zahra-mohammadi/%da%86%da%af%d9%88%d9%86%d9%87-%d8%b2%d9%86%d8%af%da%af%d9%8a-%d8%b4%d8%a7%d8%af%d9%8a-%d8%af%d8%a7%d8%b4%d8%aa%d9%87-%d8%a8%d8%a7%d8%b4%d9%8a%d9%85%d8%9f/http:/www.uomi.ir/sara/%d8%b4%d8%a8-%db…9%88%d8%af%d9%86/
https://sepante.com/mag/sara/%d8%b4%d8%a8-%db…9%88%d8%af%d9%86/