درمان ترس و فوبيا

ترس و فوبيا

در اين مقاله با انواع ترس و فوبيا آشنا مي‌شويم، علل بروز آن را مورد بررسي قرار مي‌دهيم و روش درمان آن را نيز بيان مي‌كنيم.

ترس يك واكنش طبيعي است كه در اثر يك خطر واقعي ايجاد مي‌شود. به عنوان مثال، همه ما از رو به رو شدن با يك حيوان وحشي گرسنه ترس داريم. ترس يك غريزه است، غريزه‌اي براي زنده ماندن كه در برابر بعضي از موقعيت‌ها به ما هشدار مي‌دهد.

فوبيا، ترس غير منطقي از يك شي يا موقعيتي است كه خطر كمي دارد يا اصلا هيچ خطري ندارد.

به عنوان مثال، Arithmophobia (ترس از اعداد) مي‌تواند در برخي از افراد اضطراب بسيار زيادي ايجاد كند، اما اين ترس به خودي خود هيچ ضرري ندارد. ترس‌ها با ناخودآگاه ما در ارتباط هستند و به دليل غير منطقي بودن، غالبا مي‌توان آن‌ها را به طور موثر درمان كرد.

فوبيا بسيار شايع است و در فرد علائمي همچون اضطراب، از دست دادن كنترل و وحشت را ايجاد مي‌كند. افرادي كه دچار چنين حالتي مي‌شوند مي‌دانند كه ترس آن‌ها غير منطقي است، اما نمي‌توانند آن را كنترل كنند زيرا احساس ترس آن‌ها بسيار قوي است.

چند نوع فوبيا كه مي‌توان آن‌ها را با هيپنوتيزم درمان كرد:

• فوبياي دلقك

اين فوبيا يك ترس مداوم و غير منطقي از دلقك‌ها است. افرادي كه مبتلا به اين فوبيا هستند، از ديدن يا حتي فكر كردن به دلقك احساس ترس و لرزش مي‌كنند. نه تنها كودكان بلكه بزرگسالان نيز به اين اختلال دچار هستند. ممكن است اين نوع فوبيا براي بعضي از افراد احمقانه به نظر برسد، اما عده‌اي از مردم واقعا از آن رنج مي‌برند.

• فوبياي حمل و نقل

بعضي از افراد هنگام منتظر ماندن در صف انتظار براي سوار شدن به اتوبوس يا عبور از ورودي مترو اضطراب دارند. يا حتي زماني كه افراد در اتوبوس، مترو يا قطار دور هم جمع مي‌شوند، فرد مبتلا به اين فوبيا دچار مشكل جدي مي‌شود.

• فوبياي اجتماعي

ترس‌هاي احتماعي مي‌توانند زندگي فرد را تحت تاثير قرار داده و به آن آسيب برسانند. خريد، سخنراني در جمع، ملاقات با دوستان و … موقعيت‌هاي بسياري هستند كه براي فرد مبتلا به اين فوبيا مي‌تواند دشوار باشد و او را دچار مشكل كند. افراد مبتلا به هراس اجتماعي به طور كلي احساس نااميدي شديدي مي‌كنند و اعتماد به نفس پاييني دارند.

• فوبياي حشرات

ترس از حشرات عمدتا به دليل انزجار يا بيزاري از حشرات بروز مي‌كند. اگرچه بيشتر حشرات خطري براي انسان ندارند، اما فرد مبتلا به اين فوبيا با ديدن آن‌ها دچار اضطراب شديدي مي‌شود.

• فوبياي حيوانات

فوبياي حيواني يكي از رايج‌ترين انواع آن است. ترس از مار و موش در بسياري از افراد ديده مي‌شود.

• فوبياي مدرسه

تحقيقات نشان مي‌دهد كه تقريبا از هر 5 كودك يك نفر از اضطراب مربوط به مدرسه رنج مي‌برد. عوامل زيادي در اين امر دخيل هستند. كودكاني كه از رفتن به مدرسه امتناع مي‌كنند داراي هوش متوسط يا بالاتر از متوسط هستند. اگر ترس و اضطراب آن‌ها براي مدت طولاني باعث دور شدنشان از مدرسه شود، مي‌تواند مشكلات جدي آموزشي يا اجتماعي را براي آن‌ها به دنبال داشته باشد.

• فوبياي اداري

اين ترس هرگز باعث بروز علائم معمول نمي‌شود. بيشتر اوقات با احساس اضطراب و وحشت شديد نسبت به موضوع يا مسئوليت‌هايي كه فرد با آن رو به رو است، خود را نشان مي‌دهد. فاكتورها، ماليات‌ها، پرداخت‌هاي مختلف، تشريفات ساده و غيره مي‌توانند براي فرد ايجاد اضطراب كنند. بنابراين، فرد به جاي مواجه شدن با آن‌ها استراتژي اجتناب را در پيش مي‌گيرد. مثلا مقاله‌هاي خود را از نظر دور مي‌كند.

• كلاستروفوبيا

كلاستروفوبيا ترس از فضاي بسته است. افرادي كه مبتلا به اين فوبيا هستند يك نوع ترس غير منطقي را تجربه مي‌كنند كه هيچ راه فراري ندارند. آسانسور، هواپيما، اتاق شلوغ يا ساير مناطق محدود مي‌تواند باعث ايجاد اين ترس شود.

• آگورافوبيا

افراد مبتلا به آن از ترك كردن خانه خود هراس دارند. از رفتن به مكان‌هاي خاص اجتناب مي‌كنند زيرا مي‌ترسند كه گرفتار شوند و نتوانند از كسي كمك بگيرند.

• هماتوفوبيا (مشاهده خون)

هماتوفوبيا ترس غير منطقي از خون است.

چند نمونه از ترس‌هايي كه مي‌توانند با هيپنوتيزم درمان شوند:

• ترس از پوچي

• ترس از مرگ

• ترس از رها شدن

• ترس از استفراغ

• ترس از رانندگي

• ترس از هواپيما

• ترس از دندانپزشك

نشانه‌ها و علائم جسمي فوبيا

فوبيا معمولا منجر به بروز علائم مختلفي مي‌شود. چند نمونه از اين علائم عبارتند از:

• مشكل در تنفس

• تپش قلب

• درد يا گرفتگي قفسه سينه

• لرزش يا تشنج

• احساس سرگيجه

• گرگرفتگي، داشتن حس خارش يا سوزش

• عرق كردن

نشانه‌ها و علائم روحي فوبيا 

• اضطراب يا وحشت طاقت فرسا

• تمايل به فرار كردن

• احساس يك موقعيت غير واقعي

• ترس از دست دادن كنترل

• داشتن احساس مرگ

علل فوبيا

فوبيا اغلب از اوايل زندگي فرد شروع مي‌شود و دلايل متعددي براي آن وجود دارد. هنوز مشخص نشده است كه آيا فوبيا ارثي است يا نه، يا مثلا در يك خانواده تقليد مي‌شود يا اين طور نيست. در واقع، كودك مي‌تواند با مشاهده واكنش يكي از اعضاي خانواده نسبت به يك شي يا يك موقعيت، دچار ترس شود. تجربياتي از گذشته كه به فرد آسيب رسانده‌اند و برخي مواد شيميايي مغزي باعث پيشرفت و تشديد شدن فوبيا مي‌شوند.

مراحل انجام هيپنوتيزم براي غلبه بر ترس: 

• تقويت قابل توجه احساس امنيت

• جستجوي علت و منشا ترس

هدف از اين كار اين است كه به فرد اجازه دهيم واكنش منطقي‌تري نسبت به واقعه نشان دهد.

• پس از شناسايي علت، هيپنوتيزم اجازه مي‌دهد كه كار حساسيت زدايي براي مقابله با اين شرايط انجام شود. حساسيت زدايي، قدرت منفي ترس را از بين مي‌برد.

• از طريق هيپنوتيزم، فرد به موقعيتي در گذشته برمي‌گردد كه اين شرايط ناراحت كننده برايش به وجود آمده است و با آن رو به رو مي‌شود. به اين ترتيب، به ناخودآگاه خود اجازه مي‌دهد تا راه‌هاي جديدي را براي مقابله با اين شرايط پيدا كند.

پزشك نيز از تكنيك‌هايي استفاده مي‌كند و از طريق هيپنوتيزم، تفكرات مثبت را جايگزين تفكرات منفي مي‌كند. بنابراين، تمام فكرهاي منفي كه باعث ايجاد ترس شده‌اند را از بين مي‌برد و حذف مي‌كند. خود هيپنوتيزم باعث كاهش ضربان قلب شده و به بيمار آرامش مي‌دهد تا از اين طريق بتواند از هر گونه تنش رهايي پيدا كند.

مهم نيست چند سال است كه از اضطراب و ترس رنج مي‌بريد، هميشه هيپنوتيزم مي‌تواند براي درمان به شما كمك كند.

مدت زمان هيپنوتيزم براي غلبه بر ترس در بيماران مختلف متفاوت است، اما فقط چند جلسه نيز مي‌تواند براي درمان آن مفيد و كافي باشد. هيپنوتيزم درماني به عنوان يك روش موثر براي درمان مشكلات مختلف شناخته شده است.